Vandaag de dag is er weinig meer van te zien, maar Gouda heeft in de middeleeuwen een kasteel gehad! Het Goudse kasteel heeft naast de Haven gelegen, waar de Gouwe in de Hollandse IJssel uitmondt. Een heel strategische ligging, want Gouda ligt aan de waterweg die in de middeleeuwen de Vlaamse steden in de Zuidelijke Nederlanden aan Amsterdam verbindt. De vele schepen die langs en door Gouda varen, moeten tolgeld betalen. De schippers brengen werk en welvaart in de stad, omdat ze vaak enkele dagen moeten wachten voor ze door de sluis kunnen varen.
Graaf Jan van Blois geeft rond 1361 de opdracht om een kasteel te laten bouwen. Deze Jan van Blois is lid van het huis Beaumont - Blois, die van 1308 - 1397 de stadsheren zijn van Gouda. Het kasteel is gebouwd op een centrale plek in de stad, als onderdeel van de verdediging langs de IJssel. Het gevolg is dat de toegangswegen vanuit het zuidoosten naar Gouda, dood lopen op de muren van het kasteel en daardoor de ontwikkeling van dit stadsdeel stagneert.
In 1577, tijdens de Opstand, wordt het kasteel afgebroken. Het besluit hiertoe komt van het stadsbestuur. Er zijn verschillende verhalen over de reden waarom het kasteel is afgebroken. Misschien is het gebeurd om de invloed in Gouda van de Staten van Holland, die eigenaar is van het kasteel, te verminderen. De oorlog zal ook een rol gespeeld hebben bij de afbraak van het kasteel. Het stadsbestuur zal bang geweest zijn, dat de Spanjaarden het kasteel zouden veroveren en zo een uitvalsbasis zouden krijgen om de stad te belegeren. De geuzen die vanaf 1572 hun intrek hebben genomen in het kasteel is men ook liever kwijt dan rijk. De stad moet namelijk betalen voor het onderhoud van alle troepen van de prins die in de stad gelegerd zijn.
De bron die je hier ziet is een pentekening van een onbekende tekenaar en is rond 1700 gemaakt. Dus de tekening is gemaakt ver ná de sloop van het kasteel.
Bronnen:
- Verhalen van Gouda, Stichting Historisch Platform Gouda (2012) 31 en 51.
- Duizend jaar Gouda. Een stadsgeschiedenis (2002) 26 - 27, 53.
