Schoonhoven ligt op de grens van Holland en Utrecht. Vanwege de machtsstrijd tussen de twee gebieden, verrijst er in de dertiende eeuw een kasteel. Het bouwwerk is in die tijd gelegen aan het riviertje de Zevender, ter hoogte van het huidige Doelenplein.
Het kasteel is eigendom van de graaf en niet van de stad. In de rekeningen van de graven van Blois, die in het Nationaal Archief in Den Haag worden bewaard, is veel informatie terug te vinden over het onderhoud van het kasteel Zo moet in het jaar 1360 een nieuwe straat gemaakt worden tussen de stad en de voorburcht en moet de ophaalbrug opnieuw verankerd worden. Vanaf 1480 zijn er veel verbouwingen.*
In 1518 maakt een grote stadsbrand een einde aan het kasteel. Karel V wil aanvankelijk een nieuw kasteel laten bouwen aan de Lek, maar dit plan gaat niet door. De stenen van het oude kasteel worden verkocht en gebruikt voor de bouw van Vredenburg, een nieuwe vesting in Utrecht.
Ds. P. van Willenswaard maakt eind negentiende eeuw deze reconstructietekening van het kasteel
*Lees meer over het kasteel in:
- H.A. Verhoef, De graven van Blois: heren van Schoonhoven en Gouda. Dagelijks leven aan het Hof opgetekend uit de middeleeuwse jaarrekeningen (Schoonhoven, 2016)
