In 1848 bewerkstelligde Thorbecke een grondwetswijziging. Hierdoor ontstond er een soort kiesrecht, algemeen was deze bepaald niet: slechts mannen die een hoog genoeg bedrag aan belasting konden afdragen, mochten bij verkiezingen een stem uitbrengen. Dit zogenoemde censuskiesrecht betekende effectief dat slechts de rijkste mannen in Nederland invloed hadden op het politieke bestel. De invoering van dit censuskiesrecht was welbewust: de redenering erachter wass namelijk dat slechts de welgestelden iets te verliezen hadden bij een minder welvarend Nederland. Daarnaast verwachtten enkele politieke partijen bij een eventuele invoering van Algemeen Kiesrecht veel te kunnen verliezen: denk hierbij aan stemmen, invloed of zelfs de door God bepaalde orde tussen man en vrouw. Ook zijn er partijen die een bepaalde angst hadden voor de in hun ogen domme massa: 'het arbeidersvolk’ zou wat betreft landsbelang slecht geïnformeerd zijn en daardoor met een verantwoordelijkheid als stemrecht helemaal niet om kunnen gaan.
Nieuwe opkomende partijen zoals de SDB (Sociaal-Democratische Bond) van Ferdinand Domela Nieuwenhuis en de SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij) van Pieter Jelles Troelstra zagen dit echter radicaal anders. Volgens deze partijen waren het juíst de arbeiders (en gezinnen) die als eerste de effecten van een minder welvarend Nederland in de portemonnee zouden voelen. De socialisten vonden daarom dat ook de arbeider, en ja ook zijn (of de werkende) vrouw, het recht moesten hebben om een stem uit te kunnen brengen.
In eerste instantie kregen de socialistische partijen nauwelijks voet aan de grond in Nederland. Dit was echter geenszins het geval in Ammerstol: al sinds de eeuwwisseling van 1900 bestond er bij de inwoners van Ammerstol een sterke mate van belangstelling voor het socialisme (en communisme). Deze belangstelling breidde zich door de jaren heen verder uit totdat dit in 1919 in een socialistische gemeenteraadsmeerderheid resulteerde. Ammerstol was hiermee één van de eerste gemeenten in Nederland die een socialistische raadsmeerderheid bedong. De man die als de persoonlijke grondlegger van het socialisme te Ammerstol wordt gezien, Aart Zanen (SDAP), besloot na aandringen van zijn familie aan het einde van zijn leven zijn memoires neer te pennen. Het Streekarchief beheert deze memoires: de heer Zanen zet hierin haarfijn uiteen hoe het socialisme in Ammerstol geïntroduceerd werd. Hoe Pieter Jelles Troelstra persoonlijk (op uitnodiging van Zanen) naar café Natzijl kwam om er een rede te geven. Hoe knullig het ontstaan van de partij verloopt, wat voor problemen hij ervaart eenmaal in de gemeenteraaden en ga zo maar door. Aart Zanen's memoires geven een prachtig inkijkje in de opmars van het socialisme in een kleine Nederlandse gemeente. Een opmars die er mede voor zou zorgen dat het dorp Ammerstol vandaag de dag als 'Rood Ammerstol' of 'Moskou aan de Lek' bekend staat.
In dit gedeelte van de levensbeschrijving van Aart van Zanen leest u waarom hij sociaal democraat werd.
