Kaatje, een 'Westindische dienstmeid'

Op 17 januari 1795 wordt in Gouda een begraafbriefje afgegeven voor de begrafenis van Kaatje, ‘Westindische Dienstmeyd van de heer van der Graaff’. Is Kaatje een voormalig slaafgemaakte? Daar zijn sterke aanwijzingen voor, zoals de aanduiding van de geografische herkomst, het beroep en het ontbreken van een achternaam. Bovendien heeft Kaatje geen eigen vermogen.

De ‘heer van der Graaff’ is misschien Cornelis Jacob van der Graaff (1734-1812). Hij is legerofficier en ingenieur. In Gouda is hij betrokken bij de constructie van de Mallegatsluis (1763). Maar ook in tal van andere steden werkt hij als ingenieur gewerkt. Van 1785-1791 is hij zelfs opgeklommen tot gouverneur van Kaap de Goede Hoop. In 1766 trouwt hij in Gouda met Hester Cornelia Reijnet (1737-1804). Hier ligt een mogelijke link met Kaatje, want Hester is geboren in Suriname als dochter van Jacob Reijnet en Anna Magdalena de Reyneval. Ze is via haar grootmoeder voor 1/6 deel mede-eigenaresse van plantage Lustrijck envan een deel van plantage Schoonoord. Beide zijn plantages met veel slaafgemaakten. Misschien heeft Hester, of haar grootmoeder die eerder naar Nederland komt, één of enkele slaafgemaakten meegenomen?

In de boedelinventarissen van deze plantages, waarin ook de slaafgemaakten worden genoemd als eigendom, komen wel Caatjes of Catrijnes voor. Het is alleen op geen enkele manier te bepalen of zij de Kaatje van het begraafbriefje zou kunnen zijn.

Lees het hele artikel in het boek 'Het koloniaal en slavernijverleden van Gouda; een verkenning', blz. 114-115