Deze klas Waddinxveense schoolkinderen wordt rond 1920 gefotografeerd voor het Haarlemse Paviljoen Welgelegen. In dit statige pand kwamen zij de tentoonstellingen van het Koloniaal Museum bezoeken. De klas vergaapt zich aan vitrines vol met ruwe handelsproducten en gebruiksvoorwerpen uit de koloniën. Net zoals nu konden musea het wereldbeeld van bezoekers vormgeven. Wat wordt er getoond en wat blijft er verhuld voor deze groep schoolkinderen?
Gekleurde tentoonstellingen
Zowel de achtergrond van de oprichters als de inhoud van de vitrines leren ons veel over de maatschappelijke rol die het Koloniaal Museum in deze tijd heeft. De oprichter is de Maatschappij ter bevordering van Nijverheid en Handel. De tentoonstellingen vestigen vanaf de oprichting dan ook de aandacht op handelsproducten uit de koloniën in Nederlands-Indië, Suriname en de Caraïben. De collectie bevat potjes cacaoboter, thee en kruiden, maar ook hardhout. Op de tweede afbeelding zien we de Houtvestibule, waar bezoekers letterlijk de weg van boom tot balk tot bank kunnen bewonderen. Kooplieden (en kinderen) leren door deze tentoonstellingen meer over de handelsmogelijkheden in de koloniën. Overigens is van de uitbuiting van de lokale bevolking die in veel gevallen gepaard gaat met de productie van de grondstoffen niets te zien.
In het museum zijn naast handelsproducten ook gebruiksvoorwerpen van de lokale inwoners van de koloniën te zien. Onderzoek van de geschiedkundige Mirjam Shatanawi wijst uit dat ook deze tentoonstellingen met een kritisch oog bekeken kunnen worden. In 1912 toont het museum een verzameling van een soldaat van het Nederlandse koloniale leger, waaronder gebruikersvoorwerpen en wapentuig. Niet lang daarvoor was Nederland in een langdurige en felle oorlog verwikkeld met de bevolking van de Gayolanden op Sumatra, een eiland in het toenmalige Nederlands-Indië. Als bezoekers de zaal op afbeelding 3 binnenlopen krijgen zij foto’s van deze legerexpeditie te zien. In het midden van de zaal komen zij langs een paneel met zwaarden, dolken (krissen) en speren. Dit bord biedt ook plaats aan een vlag die gevoerd zou zijn door de belangrijkste leider van het verzet in Noord-Sumatra, Teuku Umar. Kortom, de tentoonstelling gaat niet alleen over de lokale cultuur van Noord-Sumatra. Er word hier ook gepronkt met een militaire overwinning.
Zo prikkelt het Koloniaal Museum met haar tentoonstellingen de aandacht. Het bezoek kan bij de Waddinxveense kinderen interesse wekken voor een latere carrière in de koloniën. In de handel, het leger of de ambtenarij. Het is helaas niet te achterhalen met welke ideeën de kinderen het Paviljoen weer verlaten.
