Midden-Holland
Bron

Deze foto toont Elisa Clasina Bergen, geboren op 20 oktober 1847 in Paramaribo. Op het moment van haar geboorte heeft ze die achternaam echter nog niet. Haar moeder is namelijk de tot slaaf gemaakte Bergina, die waarschijnlijk al sinds 1830 in eigendom is van Anna Magdalena Flu, en dat maakt Elisa Clasina automatisch ook een tot slaaf gemaakte. Samen met haar jongere broertje Jacob woont ze waarschijnlijk in het slavenverblijf bij hun eigenaren, Anna Magdalena en Nicolaas Box.

Vrijgelaten
Als Elisa Clasina twee jaar oud is, gebeurt er iets opvallends. Ze wordt als peuter gemanumitteerd, vrijgelaten. Als achternaam krijgt ze de naam Bergen, misschien afgeleid van haar moedersnaam Bergina.  Haar moeder en broer worden echter niet vrijgelaten, dus wat moet een klein meisje als Elisa nu? Het lijkt erop dat ze bij Anna Magdalena Flu en Nicolaas Box woont als een soort aangenomen dochter. Ze krijgt in 1852 op verzoek van Nicolaas Box toestemming om de kolonie te verlaten.

Gouda
Elisa komt op op 2 februari 1869 in Gouda wonen, 21 jaar oud. De foto zal rond die tijd genomen zijn. Op 5 maart van hetzelfde jaar trouwt ze met Gerrit Hubert Godefridus de Lange, een koopman van beroep. We weten niet hoe Elisa in contact is gekomen met Gerrit. Er zijn geen aanwijzingen dat Gerrit in Suriname is geweest. Wel woont in Gouda tussen 1868 en 1870 de weduwe de La Rive Box met haar vijf kinderen. Wijlen haar man Isaac de la Rive Box is een neef van Nicolaas Box, de zoon van zijn broer Hans Willem. Is Elisa bij hen op bezoek geweest en heeft ze Gerrit zo in Gouda ontmoet?

Huwelijksakte
In de huwelijksakte wordt  Elisa’s moeder genoemd: Margaretha Bergina Bergen, als enige ouder. Omdat Elisa Clasina als 21-jarige nog minderjarig is, moet haar moeder, die in Suriname woont, toestemming geven. Deze toestemming is ook bewaard gebleven tussen de Huwelijkse Bijlagen. Moeder ‘mejuffrouw Margaretha Bergina Bergen’ geeft haar toestemming voor de klerk Samuel Henriques de Granada op 11 januari 1869. Ze woont op dat moment op de hoek van het Gouvernementsplein aan de Waterzijde. Ze wordt bijgestaan, vanwege ‘onbedrevenheid in de nederduitsche taal’, door een beëdigd tolk in de ‘negerengelsche taal’, de heer Jacques Cornelis Nassy Davidszoon. De toestemming wordt in Den Haag ontvangen op 20 februari 1869. Margaretha Bergina Bergen zal op 10 maart 1884 in Paramaribo overlijden. Naast Elisa heeft ze nog vijf zoons ter wereld gebracht.

Verdwenen
Elisa en Gerrit gaan in de Wachtelstraat in Gouda wonen. Er worden twee kinderen geboren: Anna Aurelia Magdalena op 29 december 1869 en Nicolaas Willem Daniel op 21 september 1871. Zoontje Nicolaas, (genoemd naar Nicolaas Box?) overlijdt al op de leeftijd van 11 maanden, op 29 augustus 1872. Anna Aurelia Magdalena lijkt te zijn vernoemd naar Anna Magdalena Flu en Anna Aurelia de la Rive, de moeder van Nicolaas.

Een jaar later wordt in het Goudse Bevolkingsregister aangetekend dat Elisa Clasina op 22 juli 1873 is gestorven op St. Vincent. Er is geen officiële uitschrijving uit Gouda en ook geen overlijdensakte. Wel weten we dat ze met haar man op reis is gegaan naar Suriname. Op het eiland St. Vincent (nu St. Vincent and the Grenadines) is wel een overlijdensakte opgemaakt, op 23 juli 1873. Hierin staat dat Elisa Clasina de Lange is overleden op 21 juli 1873. Als doodsoorzaak wordt ‘Phthisis’ genoemd, tuberculose.

Gerrit
Gerrit Huibert Godefridus blijft, na terugkeer uit Suriname, op meerdere adressen in Gouda wonen, onder andere aan de Wachtelstraat, Fluwelensingel en aan de Hoge Gouwe, samen met zijn dochter, vader Willem Daniel de Lange, zus Petronella Wilhelmina de Lange en vele (opeenvolgende) dienstbodes. Hij overlijdt uiteindelijk in 1916 in Driebergen. Dochter Anna Aurelia Magdalena verhuist in 1888 naar Den Haag, trouwt met Ubel Wierda en krijgt twee kinderen: Elisa Clasine Fenny Henrica en Hendrik Willem.

Reünie
Houdt het verhaal van Elisa hier dan op? Niets is minder waar. De nakomelingen van haar dochter Anna Aurelia Magdalena én de nakomelingen van al haar broers van dezelfde moeder Margaretha Bergina Bergen, hebben elkaar gevonden en  na ruim 150 jaar weer opgezocht.

Herkomst

Datering

1867 - 1867

Collectie

Fotocollectie

Organisatie

Streekarchief Midden - Holland

Nummer

0440. 99750

Beschikbare tools

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen